جینسنگ
این گیاه در زمره گیاهان بومی‌مناطق شرقی آسیا و شمال آمریکا به شمار می‌آید و ریشه آن به عنوان دارویی اساطیری، بیش از
هزاران سال است که در میان مردم کشورهای چین، کره، تایلند، ویتنام، منچوری و نیز در بین سرخپوستان آمریکایی مورد مصرف
قرار می‌گیرد.
جینسینگ گیاهی نیرو بخش بوده و در حفظ سلامتی و هم آهنگی فعالیتهای اساسی و حیاتی بدن نقش به سزایی دارد. این گیاه قرن
هاست که به منظور بهبود عملکرد حافظه، کاهش استرس، درمان ناتوانی، سستی و سایر علایم ناشی از فرسودگی و افزایش سن و
هم چنین برای افزایش طول عمر افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این گیاه در دوران گذشته از چنان ارزش والایی در شرق برخوردار بود که به عنوان مثال در چین تنها امپراطوران حق جمع آوری
و نگهداری ریشه‌های آن را داشتند و در دوران‌های بعد نیز به عنوان جزیی جدایی ناپذیر از وعده غذایی پادشاهان و امپراطوران
به منظور افزایش قوای جسمانی، ذهنی، و به عنوان اکسیر جوانی و شادابی جایگاه خود را همچنان حفظ نمود.
جینسینگ به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و نیز کارا به منظور افزایش ظرفیت جسمانی و ذهنی و روانی مورد تأیید قرار گرفته
و نقش به سزای آن به منظور کمک در بهبود عوارضی چون ضعف، ناتوانی، از دست دادن تمرکز در طول دوره نقاهت مورد توجه
بوده است.
لازم به ذکر است که خواص آن برشمرده قطعاً در ریشه این گیاه وجود دارد و دلیل آن به وجود ترکیباتی خاص که از مهمترین آن
میتوان به دسته‌‌‌ای از ترکیبات به نام جین سینوساید اشاره کرد جینسینوسایدها اشاره کرد باز می‌گردد.
هر چه ریشه این گیاه مسن تر شود تجمع جینسینوسایدها نیز افزایش می‌یابد و بدین ترتیب با افزایش تدریجی سن گیاه خواص و
درمانی و دارویی ریشه آن نیز افزایش می‌یابد. ریشه جینسینگ می‌تواند بیشتر از صدها سال زندگی کند. ولی به تدریج تغییراتی در
ساختار آن حاصل می‌گردد.
ریشه این گیاه از چنان جایگاهی در میان بومیان چینی و در طب سنتی آن دوران بر خوردار بوده که اطبای کهن، از آن به عنوان
جزیی لاینفک در همه نسخه‌های تجویزی خود استفاده می‌کردند و آن را در درمان هر نوع بیماری مفید می‌دانستند، این چنین بود
که ریشه‌های آماده شده این گیاه (پس از طی مراحل تکمیلی) توسط خود بیمار به منظور بازیابی سلامت گذشته و از دست رفته و یا
توسط افراد سالم برای دستیابی و بهره مندی از خواص بی نظیر و شگفت آور این گیاه جویده می‌شدند.
پیشینه‌ی تاریخی مصرف جنسینگ
اسم “جنسینگ” از عبارتی چینی به معنی “ریشه‌های مرد” گرفته شده است. این اسم احتمالا به
خاطر شباهت ریشه‌های عجیب این گیاه به پاهای انسان است.
سابقه‌ی مصرف جنسینگ به بیش از 5000 سال پیش برمی‌گردد. در این زمان جنسینگ اغلب در
کوه‌های چین و به عنوان یک داروی جوان کننده و یا یک ماده ترکیبی با صابون و لوسیون مورد
استفاده قرار می‌گرفت.جنسینگ به سرعت به یک ماده صادراتی تبدیل و در سراسر جهان پخش
شد. در صده 1700 میلادی، یک کشیش کانادایی جنسینگ را در سراسر این قاره پخش کرد. به این
نوع از جنسینگ “جنسینگ آمریکایی” گفته میشود که امروزه نیز به صورت گسترده و به ویژه در
ویسکانسین و انتاریو قابل مشاهده است.
طریقه مصرف جینسینگ
ریشه خشک شده این گیاه سال‌هاست که مورد استفاده خوراکی افراد قرار می‌گیرد. این ریشه خشک شده می‌تواند به تنهایی به صورت دم کرده (جوشانده و چای) یا به عنوان بخشی از یک نوشیدنی دم شده گیاهی همراه با سایر گیاهان و یا حتی به صورت افزودنی به سوپ یا به شکل قرص مورد مصرف قرار بگیرد. اما رایج ترین شکل استفاده از آن، به صورت دم کرده و چای یا به صورت عصاره (شیره) میباشد.
خواص چای جینسینگ
سرخپوستان در هنگام طی مسافت‌های طولانی، این ریشه‌ها را برای رفع گرسنگی می‌جوند و به این ترتیب از خواص سرشار آن نیز بهره مند می‌شوند.
تهیه چای جینسینگ
برای تهیه چای جینسینگ، مقداری آب را بجوشانید و ترجیحا این کار را در ظروف غیر فلزی مانند
قوری لعابی یا چینی یا پیرکس انجام دهید. مقداری از ریشه خشک شده‌ی جینسینگ (حدود 1 تا
3 گرم ) را به آب جوش اضافه کنید. سپس شعله را کم کنید و اجازه دهید تا مدت 20 تا 30 دقیقه
بجوشد. در صورت تمایل میتوانید بیشتر از این مدت نیز آن را بجوشانید، تا جایی که آب به نصف
مقدار اولیه اش برسد. حال صبر کنید تا چای کمی‌سرد شود و دمای آن به دمای اتاق برسد(این
توصیه‌‌‌ای است که در طب سنتی چین به آن اشاره شده و پیشنهاد شده است که چای به صورت
ولرم نوشیده شود). بهتر است که روزانه، 1 یا 2 فنجان از این چای بنوشید. ریشه گیاه جینسینگ را
میتوان به صورت قطعه قطعه استفاده کرد. توجه کنید که ریشه‌ها در هنگام تهیه چای آن و نیز تا
پایان مرحله خنک شدن، باید در داخل قوری بمانند.
ترکیبات جینسینگ
ترکیب اصلی فعال در جینسینگ(Panax ) جینسنوزیدها هستند که همان ساپونین‌های تری ترپن هستند . بیشتر تحقیقات منتشر شده
در مورد فعالیت دارویی جینسینگ بر روی جینسنوزیدها متمرکز شده است. بررسی تحقیقات انجام شده مؤید این فرضیه است که
عصاره جینسینگ بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال و سیستم ایمنی بدن تأثیر می‌گذارد. بیوسنتز متابولیت ثانویه ، احتمالاً در
تنوع بخشیدن به گیاهان مختلف دشوار بوده است. ترپن‌ها متابولیت‌های ثانویه هستند که در انواع مختلف محصولات گیاهی یافت
می‌شوند. متابولیت‌های ثانویه زیادی از جمله ساپونین‌ها ، پلی ساکاریدها ، فلاونوئیدها و اسیدهای آمینه در گیاهان پاناکس یافت شده
است. ساپونین‌ها ، همچنین به عنوان جینسنوزیدها شناخته می‌شوند ، ترکیبات اصلی فعال زیستی اثر دارویی در داروهای طبیعی
مشتق شده از گونهPanax هستند.
مکانسیم اثر جینسینگ در بدن انسان
همان گونه که ذکر شد، اجزای اصلی فعال جینسینگ ،جینسنوزیدها ، گروه متنوعی از ساپونین‌های استروئیدی است که توانایی هدف
قرار دادن بی شمار بافت را دارند و مجموعه‌‌‌ای از پاسخ‌های دارویی را تولید میکند. با این حال ، بسیاری از مکانیسم‌های فعالیت
جینسنوزید هنوز ناشناخته مانده اند. از آنجا که جینسنوزیدها و سایر ترکیبات جینسینگ اثراتی متفاوت با یکدیگر ایجاد میکنند و یک
جینسنوزید منفرد اقدامات مختلفی را در همان بافت آغاز میکند ، داروسازی کلی جینسینگ پیچیده است. توانایی جینسنوزیدها در
هدف قرار دادن مستقل سیستم‌های چند گیرنده در غشای پلاسما و همچنین فعال سازی گیرنده‌های استروئیدی داخل سلول ، ممکن
است برخی از اثرات دارویی را توضیح دهد. در رابطه با تنوع ساختاری جینسنوزیدها ، ارتباط ساختاری و عملکردی با استروئیدها
مطالعاتی وجود دارد
